غبغب یکی از مشکلات شایع زیبایی است که بسیاری از افراد، به‌ویژه در میانسالی، با آن مواجه می‌شوند. این عارضه به‌صورت تجمع چربی در ناحیه زیر چانه ظاهر می‌شود و می‌تواند موجب از بین رفتن زاویه طبیعی فک، کوتاه به نظر رسیدن گردن و حتی افزایش سن ظاهری شود.
گرچه وجود غبغب از نظر پزشکی معمولاً خطرناک نیست، اما در زیبایی چهره و اعتمادبه‌نفس افراد تأثیر زیادی دارد. خوشبختانه امروزه روش‌های علمی گوناگونی برای رفع غبغب وجود دارد که از تمرینات ساده خانگی گرفته تا روش‌های تخصصی و جراحی را در بر می‌گیرد. در این مقاله از مجله آذرگاه به بررسی کامل و علمی این روش‌ها می‌پردازیم تا بتوانید آگاهانه‌ترین تصمیم را برای انتخاب درمان مناسب بگیرید.
دلایل ایجاد غبغب
پیش از پرداختن به روش‌های رفع غبغب، لازم است علت بروز آن را بهتر بشناسیم. غبغب معمولاً نتیجه ترکیبی از چند عامل است که در ادامه بررسی می‌شود.
-
عوامل ژنتیکی و ارثی
ژنتیک نقش مهمی در شکل و ساختار صورت دارد. برخی افراد به‌صورت طبیعی دارای چربی بیشتری در ناحیه زیر چانه هستند یا پوست آن‌ها خاصیت ارتجاعی کمتری دارد. در این افراد، حتی با وزن طبیعی بدن نیز احتمال ایجاد غبغب وجود دارد.
-
افزایش وزن و تجمع چربی موضعی
چاقی یا اضافه‌وزن یکی از دلایل اصلی ایجاد غبغب است. زمانی که بدن چربی اضافی ذخیره می‌کند، بخشی از آن ممکن است در ناحیه زیر چانه جمع شود و ظاهر غبغب را ایجاد کند.
-
افتادگی پوست در اثر افزایش سن
با افزایش سن، تولید کلاژن و الاستین در پوست کاهش می‌یابد و خاصیت سفتی پوست کمتر می‌شود. این موضوع باعث افتادگی در ناحیه فک و گردن و در نتیجه ایجاد غبغب می‌شود.
-
وضعیت نادرست سر و گردن
نشستن طولانی‌مدت با سر خمیده، استفاده زیاد از موبایل یا لپ‌تاپ و حالت‌های نامناسب بدن می‌تواند موجب ضعف عضلات گردن و در نهایت تجمع چربی و پوست شل زیر چانه شود.
-
کم‌تحرکی عضلات فک و گردن
عدم استفاده از عضلات گردن و فک در طول روز باعث کاهش متابولیسم موضعی و انباشت تدریجی چربی در این ناحیه می‌شود.
روش‌های غیرجراحی رفع غبغب
برای افرادی که تمایلی به جراحی ندارند، چندین روش غیرتهاجمی وجود دارد که می‌تواند به کاهش یا پیشگیری از غبغب کمک کند. هرچند این روش‌ها معمولاً نیاز به استمرار دارند و نتایج آن‌ها تدریجی است.
-
ورزش‌های مخصوص غبغب
تمرینات خاصی برای تقویت عضلات گردن و فک طراحی شده‌اند که در کاهش غبغب مؤثر هستند. از جمله:
تمرین بالا بردن چانه: سر را به عقب خم کرده و نگاه را به سقف بدوزید، سپس لب‌ها را مانند بوسیدن جمع کنید و ۵ تا ۱۰ ثانیه نگه دارید.
تمرین زبان: زبان را به سقف دهان بچسبانید و در حالی که چانه را بالا می‌برید، چند ثانیه نگه دارید.
تمرین فک باز: دهان را تا حد ممکن باز و بسته کنید تا عضلات زیر چانه فعال شوند.
اگر این تمرینات به‌صورت منظم انجام شوند، می‌توانند به سفت شدن پوست و عضلات گردن کمک کنند و روند ایجاد غبغب را کند نمایند.
-
ماساژ و ابزارهای لیفت خانگی
استفاده از ماساژورهای صورت، رولرهای یخی و ابزارهایی مانند گواشا باعث بهبود جریان خون، تخلیه لنفاوی و کاهش ورم ناحیه زیر چانه می‌شود. این روش‌ها تأثیر فوری ندارند اما در درازمدت به بهبود ظاهر پوست و افزایش جذب مواد مغذی کمک می‌کنند.
-
کرم‌ها و محصولات لیفتینگ
برخی کرم‌ها حاوی ترکیباتی مانند کافئین، رتینول یا پپتیدهای سفت‌کننده پوست هستند که می‌توانند خاصیت ارتجاعی پوست را افزایش دهند. البته تأثیر این محصولات محدود است و به‌عنوان روش کمکی در کنار سایر درمان‌ها توصیه می‌شوند.
روش‌های علمی غیرتهاجمی برای رفع غبغب
پیشرفت علم پزشکی امکان استفاده از فناوری‌های جدید برای حذف چربی بدون نیاز به جراحی را فراهم کرده است. این روش‌ها معمولاً در کلینیک‌های زیبایی انجام می‌شوند و کمترین دوران نقاهت را دارند.
مزوتراپی غبغب
در این روش، ترکیبات حل‌کننده چربی (مانند فسفاتیدیل کولین یا دئوکسی‌کولات) به‌صورت موضعی در ناحیه زیر چانه تزریق می‌شود. این مواد سلول‌های چربی را تجزیه کرده و بدن به‌تدریج آن‌ها را دفع می‌کند.
نتایج معمولاً پس از ۲ تا ۴ جلسه قابل مشاهده است.
مزایا: بدون جراحی، هزینه کمتر، بازگشت سریع به فعالیت روزانه.
معایب: احتمال تورم و کبودی موقت.
هایفوتراپی و رادیوفرکوئنسی
هایفوتراپی با استفاده از امواج متمرکز اولتراسوند، لایه‌های عمقی پوست را گرم کرده و تولید کلاژن را تحریک می‌کند. رادیوفرکوئنسی نیز عملکرد مشابهی دارد اما با امواج الکترومغناطیسی.
این روش‌ها برای افرادی که شلی پوست دارند ولی چربی زیادی در زیر چانه ندارند، بسیار مؤثر است. نتایج معمولاً در طی چند هفته ظاهر می‌شود و ماندگاری نسبتاً بالایی دارد.
کرایولیپولیز (لیپولیز سرد)
در این روش از دمای پایین برای انجماد سلول‌های چربی استفاده می‌شود. سلول‌های یخ‌زده در طول چند هفته توسط بدن تجزیه و دفع می‌شوند.
این روش بدون جراحی است و برای افراد دارای چربی موضعی خفیف تا متوسط در ناحیه غبغب توصیه می‌شود.
روش‌های جراحی و تهاجمی رفع غبغب
در مواردی که غبغب به دلیل تجمع زیاد چربی یا افتادگی قابل‌توجه پوست ایجاد شده باشد، معمولاً روش‌های غیرجراحی پاسخ کافی نمی‌دهند. در این شرایط، روش‌های تهاجمی و جراحی می‌توانند نتایج قطعی‌تر و ماندگارتری ایجاد کنند. این روش‌ها معمولاً توسط جراح پلاستیک یا متخصص زیبایی دارای مجوز انجام می‌شوند و هدف اصلی آن‌ها، بازگرداندن زاویه طبیعی فک و حذف چربی‌های عمقی است.
ساکشن غبغب
ساکشن غبغب (Chin Liposuction) یکی از رایج‌ترین و مؤثرترین روش‌های جراحی برای رفع غبغب است. در این روش، جراح ابتدا ناحیه زیر چانه را با بی‌حسی موضعی یا در برخی موارد بی‌هوشی سبک، آماده می‌کند. سپس از طریق برش‌های بسیار کوچک، لوله باریکی به نام «کانولا» وارد بافت چربی می‌شود و با حرکات رفت‌وبرگشتی، چربی‌های اضافی استخراج می‌گردد.
مدت زمان انجام ساکشن معمولاً ۳۰ تا ۶۰ دقیقه است و بیشتر بیماران همان روز از کلینیک مرخص می‌شوند.
مزایای ساکشن غبغب:
- نتایج سریع و قابل مشاهده حتی پس از چند روز اول
- حذف دقیق چربی‌های اضافی با فرم‌دهی طبیعی فک
- انجام با بی‌حسی موضعی و دوره نقاهت کوتاه
مراقبت‌ها پس از ساکشن:
- استفاده از گن مخصوص زیر چانه به مدت ۷ تا ۱۴ روز برای جلوگیری از تورم و افتادگی پوست
- خودداری از فعالیت شدید به مدت یک هفته
- خوابیدن به پشت و اجتناب از خم شدن طولانی‌مدت گردن
نتیجه نهایی معمولاً بعد از حدود ۱ تا ۳ ماه قابل مشاهده است، زمانی که تورم به‌طور کامل کاهش یافته باشد.
برای اطلاعات بیشتر در این زمینه می توانید به مقاله بررسی ساکشن غبغب در سایت دکتر رضا معینی مراجعه کنید.
لیپوماتیک یا لیپوساکشن پیشرفته غبغب
لیپوماتیک (Liposuction Assisted with Vibration) نسخه پیشرفته‌تری از ساکشن سنتی است. در این روش، دستگاه لیپوماتیک با ایجاد ارتعاشات کنترل‌شده مکانیکی باعث خرد شدن سلول‌های چربی و خروج یکنواخت‌تر آن‌ها می‌شود. این ارتعاش‌ها باعث می‌شوند تا احتمال کبودی، التهاب و ناهمواری پوست پس از عمل بسیار کمتر شود.
مزایای لیپوماتیک نسبت به ساکشن سنتی:
- تخلیه چربی دقیق‌تر و یکنواخت‌تر
- احتمال کمتر افتادگی پوست
- قابلیت ترکیب با تزریق چربی به سایر نقاط صورت (در صورت نیاز به فرم‌دهی بیشتر)
مدت زمان عمل حدود یک ساعت است و معمولاً تحت بی‌حسی موضعی انجام می‌شود.
نتیجه نهایی پس از ۴ تا ۶ هفته کاملاً مشخص می‌شود و ماندگاری آن در صورت رعایت سبک زندگی سالم، دائمی است.
لیفت گردن یا لیفت فک پایین
در مواردی که غبغب ناشی از افتادگی شدید پوست یا شل شدن عضلات گردن (پلاتیسما) باشد، تنها تخلیه چربی کافی نیست. در این وضعیت، لیفت گردن (Neck Lift) یا لیفت فک پایین بهترین گزینه است.
در این روش، جراح با ایجاد برش‌های ظریف در ناحیه پشت گوش یا زیر چانه، پوست اضافی را جدا و سفت کرده و عضلات زیرین را ترمیم می‌کند. در برخی موارد، این روش هم‌زمان با ساکشن غبغب انجام می‌شود تا نتیجه طبیعی‌تر و زاویه فک واضح‌تر شود.
مزایای لیفت گردن:
- حذف افتادگی پوست و بازگرداندن سفتی طبیعی گردن
- ماندگاری بلندمدت (تا ۱۰ سال یا بیشتر)
- قابل ترکیب با روش‌های دیگر مانند لیپوساکشن و تزریق چربی
- دوران نقاهت: حدود ۷ تا ۱۴ روز، بسته به وسعت عمل و نوع پوست بیمار.
- تورم و کبودی خفیف طبیعی است و به‌تدریج برطرف می‌شود.
ترکیب روش‌های تهاجمی برای نتایج بهتر
در بسیاری از موارد، جراحان برای رسیدن به بهترین نتیجه از ترکیب چند روش استفاده می‌کنند. برای مثال، در افرادی که هم چربی زیاد دارند و هم پوست شل، ساکشن غبغب به همراه لیفت گردن یا لیپوماتیک همراه با هایفوتراپی انجام می‌شود. این ترکیب باعث می‌شود هم چربی‌های اضافی از بین برود و هم پوست ناحیه زیر چانه سفت‌تر و جوان‌تر شود.
عوارض احتمالی روش‌های جراحی رفع غبغب
با اینکه این روش‌ها در صورت انجام توسط پزشک ماهر بسیار ایمن هستند، مانند هر عمل زیبایی ممکن است عوارض موقت داشته باشند. شایع‌ترین موارد عبارتند از:
- تورم و کبودی موقت در محل عمل
- بی‌حسی موقت پوست زیر چانه
- درد یا احساس کشش در گردن طی روزهای اول
- در موارد نادر، عفونت یا تجمع مایع زیر پوست (درمان‌پذیر با تخلیه)
با رعایت دقیق دستورات پزشک و مراقبت پس از عمل، این عوارض به حداقل می‌رسند و معمولاً طی چند روز تا چند هفته برطرف می‌شوند.
روش‌های جراحی رفع غبغب، به‌ویژه ساکشن و لیپوماتیک، مؤثرترین و ماندگارترین راهکارها برای حذف چربی زیر چانه محسوب می‌شوند. این روش‌ها با نتایج سریع و قابل‌پیش‌بینی، گزینه‌ای مناسب برای افرادی هستند که از روش‌های غیرجراحی نتیجه کافی نگرفته‌اند.
در مقابل، لیفت گردن انتخابی ایده‌آل برای افرادی است که پوست ناحیه چانه و گردن آن‌ها دچار افتادگی شدید شده است. انتخاب نهایی باید با ارزیابی دقیق پزشک و بر اساس وضعیت پوست، ضخامت چربی و انتظارات فرد صورت گیرد.
انتخاب بهترین روش رفع غبغب
انتخاب روش مناسب رفع غبغب به چند عامل اصلی بستگی دارد:
- علت اصلی غبغب: اگر علت چربی موضعی باشد، روش‌های لیپوساکشن یا مزوتراپی مؤثرترند؛ اگر علت افتادگی پوست باشد، هایفو یا لیفت مناسب‌تر است.
- سن و وضعیت پوست: در سنین پایین‌تر، روش‌های غیرجراحی معمولاً کافی هستند. در سنین بالاتر، ممکن است نیاز به ترکیب چند روش باشد.
- میزان چربی و انتظار فرد: پزشک متخصص پس از معاینه، بهترین گزینه یا ترکیب درمانی را پیشنهاد می‌دهد.
در بسیاری از موارد، ترکیب دو روش (مثلاً ساکشن و هایفو) نتایج طبیعی‌تر و ماندگارتری به همراه دارد.
مراقبت‌های بعد از رفع غبغب
رعایت نکات مراقبتی نقش مهمی در ماندگاری نتایج دارد.
- تا چند روز پس از درمان از فعالیت‌های شدید خودداری کنید.
- در روش‌های جراحی، از گن مخصوص برای حمایت از پوست استفاده شود.
- مصرف آب کافی و رژیم غذایی متعادل به دفع چربی‌های تجزیه‌شده کمک می‌کند.
- از قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خورشید تا چند روز خودداری کنید.
- تمرینات سبک گردن و فک را ادامه دهید تا عضلات ناحیه تقویت شوند.
نتیجه‌گیری
رفع غبغب یکی از پرطرفدارترین اقدامات زیبایی است که به بهبود تناسب چهره و افزایش اعتمادبه‌نفس کمک می‌کند. انتخاب روش درمان باید بر اساس علت اصلی غبغب، سن، میزان چربی و شرایط پوست انجام شود.
روش‌های غیرجراحی مانند ورزش، مزوتراپی یا هایفوتراپی برای موارد خفیف تا متوسط مفیدند، در حالی که در موارد شدیدتر، ساکشن یا لیفت نتایج قطعی‌تری ارائه می‌دهند.
در نهایت، مشاوره با پزشک متخصص زیبایی یا جراح پلاستیک بهترین راه برای تعیین روش مناسب است.
با انتخاب آگاهانه و رعایت مراقبت‌های لازم، می‌توان به چهره‌ای متناسب، زاویه‌دار و جوان‌تر دست یافت و برای همیشه از غبغب خداحافظی کرد.
